In het tweede deel van zijn drieluik over de oplopende druk op woningmarkt in de Brainport-regio laat Thom Aussems zien wat de effecten zijn. Hij signaleert dat er veel mensen wegtrekken uit Eindhoven door toenemende onbetaalbaarheid:
‘In Eindhoven worden ‘corporatie-complexen en -gebieden’ (bijvoorbeeld Woensel buiten de rondweg) nog uitsluitend bewoond door de lagere inkomensgroepen en bewegen de hogere inkomens naar de buurten binnen de rondweg én de randen van het stedelijke gebied (bijvoorbeeld Son en Breugel, Veldhoven, Waalre). De middeninkomens worden in deze gebieden met ‘overbiedingen’ afgetroefd. Ze komen daar niet meer aan de bak, tenzij ze een forse overwaarde op een bestaande koopwoning hebben. Binnen het stedelijk gebied zijn de hogere middeninkomens nog uitsluitend kansrijk in de appartementenmarkt (gemiddelde prijs in 2024, 3de kwartaal € 374.796,-). De mate waarin die ‘ruimtelijke uitsortering’ resulteert in segregatie is afhankelijk van de groei én de veranderende samenstelling van de bevolking.’
De vastgoedsector wordt volgens Aussems een bedreiging voor Brainport: ‘De stijgende woningprijzen hebben een negatief effect op de arbeidsmarkt, daar de ‘gouden handjes’ in de hightech en de cruciale publieke beroepen niet of nauwelijks een perspectief op een betaalbare woning binnen de regio hebben.’
Maar dat is niet het enige effect. Sanne van Manen wees tijdens de laatste Vetruvius-lezing erop (28 november jongstleden), dat de druk op de woningmarkt ook een toename van sociale ongelijkheid tot gevolg heeft. En die ongelijkheid vertaalt zich weer door naar een slechtere gezondheid en daarmee oplopende zorgkosten. Mensen die in armoede leven hebben meer lichamelijke en psychische klachten. Ze ziet in dat opzicht een gekke tegenstelling in de maatschappij. Een overheid die enerzijds meer en meer leunt op zelfredzaamheid, door bijvoorbeeld mantelzorg en ouderen langer thuis te laten wonen, terwijl aan de andere kant het onmogelijk is (zie het betoog van Aussems) om buiten een ’tweeverdiensituatie’ een woning te kopen of te huren. Maar het kan volgens van Manen wel:
‘in Zürich, een van de duurste steden van Europa, is de gemeente vanaf 1998 extra gaan inzetten op coöperatieve woonvormen (woonvormen zonder speculatie- of winstoogmerk) en inmiddels is 1 op de 5 woningen daar een coöperatiewoning. Een systeemverandering van de woningbouw is dus mogelijk, maar daar is wel durf en visie voor nodig’.
Tekst: René Erven
Datum bericht: 2 december 2024
Beeld: Koopwoningen en sociale huur (Trudo Toren) op Strijp-S.