Groei en de regio: Groeien zonder airport?
Wat is de bijdrage van Eindhoven Airport aan de groei van de Brainport? Is dat een kans of juist een belemmering? Steeds vaker klinken er kritische geluiden over de toekomst van de luchthaven. In september 2024 besprak Lucas van Houtert in het Eindhovens Dagblad het idee om de Airport te sluiten, in plaats van uit te breiden. Want wat als de strook grond van zo’n 6,5 vierkante kilometer die dan vrijkomt wordt omgetoverd tot compleet nieuw en bruisend stadsdeel, met minimaal 40.000 woningen?
Op maandag 12 mei staan we stil bij die vraag. Te gast is Thom Aussems, voormalig directeur-bestuurder Trudo en pleitbezorger van een gezonde en leefbare Brainport. Hij onderzocht de huidige betekenis van Eindhoven Airport, niet alleen ruimtelijk, maar ook economisch, sociaal en verkeerskundig. De uitkomst daarvan is redelijk negatief. Het bedrijfsresultaat van de Airport is circa 20 miljoen (waarvan ongeveer 75% uit parkeren en retail/horeca), met relatief veel overlast: geluid, luchtverontreiniging en verkeerscongestie aan de westzijde van Eindhoven. Vanwege de geluidszone rond de airport kunnen er bovendien in een gebied van ongeveer 100 vierkante kilometer geen nieuwe ontwikkelingen worden opgestart. Aan de andere kant: als de zone van zo’n 6,5 vierkante kilometer beschikbaar is voor de beoogde (economische) groei in de regio, dan liggen de kaarten er ineens heel anders bij. Op 6,5 vierkante kilometer kunnen – in een gemengd stedelijk gebied – minimaal 40.000 woningen worden gebouwd. Dat zijn circa 100.000 inwoners. En dat geeft een geheel andere ruimtelijke invulling aan de beoogde 100.000 woningen over de gehele Brainport regio.
Daarnaast is te gast Jos Gadet, stadsgeograaf en publicist over stedelijke ontwikkelingen. Hij was van 1986 tot 2015 in dienst bij gemeente Amsterdam, achtereenvolgens als onderzoeker, beleidsmedewerker en uiteindelijk hoofdplanoloog. Gadet gaat in op de vraag hoe verdichten en het creëren van een levendig en hoog stedelijk milieu samen kunnen gaan. Niet door hoge gebouwen bij te bouwen, maar door in te zetten op verdichting met functiemenging en een rijk cultureel aanbod. Een gebouwde omgeving die in dat opzicht voortbouwt op de bekende monumentale Philips gebouwen, zoals de Lichttoren, de Witte Dame, de Hoge Rug op Strijp-S. Met andere woorden, een bebouwing met aanzienlijke dichtheid en een levendig maaiveld, zoals in Parijs (20.745 inwoners per vierkante kilometer), Barcelona (15.992 inwoners per vierkante kilometer) en Amsterdam (5.042 inwoners per vierkante kilometer).
Ook te gast is Martijn van Bussel, stedenbouwkundige en directeur MR STIR. Onderzocht de ontwikkelcapaciteit van het gebied met behulp van AI. Op basis daarvan is, rekening houdend met o.m. de bestaande ruimtelijke structuren en groen, een eerste visie gegenereerd.
Tot slot is ook stedenbouwkundige Willem van der Pasch te gast. Onlangs publiceerde het Eindhoven Dagblad een aantal van zijn studies naar de kansen en bedreigingen van de huidige groeiopgave van Eindhoven. Die studie resulteerde o.m. in een rapport met kaart van de oostzijde van Eindhoven. Waar de hoogspanningsleidingen de Kennedylaan kruisen, wil Van der Pasch een tunnel aanleggen, van het Dommeldal tot een stuk onder de Kennedylaan. Dan ontstaat er ruimte voor ongeveer 13.000 woningen.
